Sinice na polskim morzu: zagrożenie dla zdrowia i środowiska
- Niebezpieczne sinice na plaży
- Morze pełne trujących glonów
- Zawodowe ryzyko nurkowania w sinicach
- Zwiększona liczba zatruć w sezonie letnim
- Jak chronić się przed miejscami zanieczyszczonymi sinicami
- Podsumowanie
- Sinice na polskim morzu: zagrożenie dla zdrowia i środowiska – FAQ
Sinice nad polskim morzem to problem, który każdego roku zagraża jakości wody. W artykule opowiemy o tym, co to są sinice, jakie są ich konsekwencje dla środowiska i co robimy, by zapobiec ich rozwojowi na naszych plażach. Przekonaj się sam – przeczytaj!
Niebezpieczne sinice na plaży
Sinice to maleńkie organizmy, które mogą powodować poważne problemy dla zdrowia ludzi oraz zwierząt morskich. W Polsce najczęściej występują sinice z rodzaju Cyanobacteria, które w okresie letnim tworzą rozległe płaty na powierzchni wody, szczególnie na Bałtyku. Ze względu na swój nieprzyjemny wygląd i drapiące uczucie przy kontakcie ze skórą są często ignorowane lub uważane za zwykły brud. Nic bardziej mylnego – niektóre gatunki sinic wydzielają toksyny, które mogą prowadzić do dermatologicznych schorzeń u kąpiących się osób lub nawet do utraty życia zwierząt morskich.
Warto pamiętać o kilku podstawowych zasadach ostrożności przy plażowaniu nad Bałtykiem.
Na początek warto zapoznać się z ostrzeżeniami w miejscach publicznych gdzie takowe istnieją – informują nas one, iformując o zagrożeniu i mogéliwych zmianach jakość wody; Na plaży unikaj miejsc gdzie znajduje się dużo piany lub roślinności dennych – przyciągają one sinice; Nie pływaj tam gdzie widocńe są duże ilości sinic.
Morze pełne trujących glonów
Sinice to niepożądane rośliny wodne, które mogą się rozwijać na powierzchni wody i tworzyć niewielkie dyski na całej długości wybrzeża Morza Bałtyckiego. Najczęstszymi sinicami występującymi nad polskim morzem są glony z rodzaju Nodularia oraz Planktothrix.
Te mikroskopijne organizmy potrafią jednak skutecznie zatruwać środowisko morskie, wpływając negatywnie na zdrowie ludzi i zwierząt.
Odwiedzający nadmorskie kąpieliska powinni uważać, ponieważ sinice produkują toksyny, które mogą prowadzić do zgagi, wymiotów czy biegunki. Dodatkowo osoby o słabszym układzie odpornościowym lub astmatycy mogą doświadczyć poważniejszych schorzeń po kontaktach z takimi glonami. Z tego względu ważne jest monitorowanie stanu wód przez odpowiednie służby oraz ograniczenie korzystania z plaży i kąpieli w miejscach najbardziej skażonych.
Zawodowe ryzyko nurkowania w sinicach
W ostatnich latach można zaobserwować nagły wzrost ilości sinic na polskim wybrzeżu. Sinice to organizmy wodne, które zawierają toksyny, a ich obecność niekorzystnie wpływa na ekosystem morza oraz zdrowie ludzi.
Przede wszystkim stanowią one ryzyko dla nurków.
Ryzyko związane jest nie tylko z bezpośrednim kontaktem z sinicami i ich toksynami podczas nurkowania, ale także ze spożywaniem ryb i owoców morza, które żywią się sinicami.
Nurkowanie w akwenach z dużą ilością sinic wymaga bardzo dużej ostrożności. Nurek powinien posiadać odpowiednie umiejętności oraz doświadczenie, aby uniknąć zagrożeń ze strony tego patogennego mikroskopijnego organizmu. W takim przypadku konieczne są dodatkowe środki ochrony jak specjalna maska, rękawice i ubrania chroniące przed kontaktem skórnym z tymi organizmami.
Zwiększona liczba zatruć w sezonie letnim
Częste występowanie sinic na polskim wybrzeżu w sezonie letnim zwiększa ryzyko zatruć u osób pływających i korzystających z plaż. Sinice, zwane również glonami niebieskimi, są organizmami jednokomórkowymi, które w sprzyjających warunkach rosną bardzo szybko. Woda morska staje się wtedy matowa i zabarwiona na niebieskozielono lub brunatno-czerwono. To właśnie te glony produkują groźne dla zdrowia toksyny, które po spożyciu lub wdychaniu mogą spowodować poważne dolegliwości.
W ciągu ostatnich kilku lat liczba zatruć sinicami stale wzrastała. Dane Regionalnego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Gdańsku pokazują, że tylko w 2019 roku odnotowano blisko 900 przypadków zatrucia sinicami nad Bałtykiem. Najczęściej objawiają się one bólami głowy, nudnościami oraz wymiotami. Osoby cierpiące na choroby układu nerwowego czy sercowo-naczyniowego są szczególnie narażone na skutki kontaktu z toksynami produkowanymi przez sinice.
Dlatego też każdy kto planuje wypoczynek nad morzem powinien śledzić ostrzeżenia o stanie jakości wody oraz dbać o swoje bezpieczeństwo podczas kąpieli.
Jak chronić się przed miejscami zanieczyszczonymi sinicami
Sinice nad polskim morzem to problem, który dotyczy nie tylko wakacyjnych plażowiczów. W ostatnich latach obserwuje się wzrost liczby przypadków kontaktu z sinicami na polskim wybrzeżu. Sinice występują w morzu przez cały rok, ale najwięcej ich jest w okresie letnim. Mogą powodować wiele problemów zdrowotnych u ludzi oraz zwierząt, dlatego warto poznać sposoby chronienia się przed miejscami zanieczyszczonymi sinicami.
Przede wszystkim należy uważać na miejsca, gdzie występuje intensywna zielenica i podejrzany zapach.
Niepokojące mogą być również nienaturalne zabarwienia wody – sinice potrafią zmienić kolor morza na turkusowy lub brunatny.
Należy też pamiętać, że niektóre gatunki sinic są bardzo trujące i groźne dla zdrowia ludzkiego. Jeśli już dojdzie do kontaktu ze skórą lub błonami śluzowymi, należy natychmiast umyć ciało czystą wodą i zgłosić się do lekarza.
Podsumowanie
Sinicami na polskim morzu zajęła się ostatnio wiele mediów i specjalistów. To efekt niekontrolowanej eutrofizacji oraz globalnego ocieplenia. Sinice to organizmy, które w sprzyjających warunkach są zdolne do szybkiego namnażania się w wodzie i tworzenia masowych zakwitów. Należy zwrócić szczególną uwagę na sinice z rodzaju Cyjanobakterie, ponieważ niektóre gatunki są niebezpieczne dla zdrowia ludzi i zwierząt. Ochrona wód morskich i reakcja na zmiany klimatu stanowią wyzwanie czyhające przed nami.
Sinice na polskim morzu: zagrożenie dla zdrowia i środowiska – FAQ
Czym są sinice?
Sinice to jednokomórkowe organizmy wodne, które na skutek nadmiernego namnażania się mogą doprowadzić do zakwitu wody.
Dlaczego sinice stanowią problem dla ekosystemu morskiego?
Nadmierny rozrost sinic zwykle powoduje spadek ilości tlenu w wodzie co może doprowadzić do próby określenia jakości tzw. „martwych stref” – obszarów bez życia podwodnego, dających się łatwo zlokalizować na mapie Bałtyku. Dodatkowo sinice produkują toksyny, a ich masowe występowanie ma bardzo szkodliwy wpływ na faunę i florę morską.
Co sądzono o sinicach jeszcze kilkadziesiąt lat temu?
Kilka dekad temu istniało przekonanie o korzystnym wpływie tzw. „gnojowicy” (gotowanej tkanki zwierzęcej) na rozwój ryb i innych organizmów morskich. Obecnie wiemy, że nawożenie morza jest szkodliwe zarówno ze względów środowiskowych jak i zdrowotnych.
Jakie objawy wywołują toksyny produkowane przez sinice?
Toksyny produkowane przez niektóre gatunki sinic, np. sinica rzeczna, powodują zatrucia pokarmowe, które mogą wpływać na funkcjonowanie układu nerwowego oraz wywoływać stany zapalne w organizmie.
Czy nadmierne występowanie sinic jest zjawiskiem powszechnym w Polsce?
Tak, niestety. W dzisiejszych czasach to już stały element krajobrazu wybrzeża Bałtyku. Kwitnienie sinic notowane jest corocznie i ich liczebność znacznie wzrasta.